Overwaarde benutten

Als je jouw huis verkoopt, komt ook je eventuele overwaarde vrij. Deze overwaarde dien je volgens de bijleenregeling te gebruiken om een volgend huis te kopen. Alleen dan kun je onder voorwaarden de rente over je hypotheek volledig aftrekken van de inkomstenbelasting. Gebruik je jouw overwaarde niet voor de aankoop van een andere woning? Dan mag je alleen de hypotheekrente aftrekken over de koopsom mínus de overwaarde.

Voorbeeld
Je oude woning heeft een overwaarde van € 100.000. Je koopt een nieuwe woning van € 400.000. Dan kun je over een hypotheek of lening van maximaal € 300.000 (€ 400.000 – € 100.000) de rente aftrekken. Wil je meer lenen dan € 300.000? Dan mag je over het bedrag dat je hierboven leent geen rente aftrekken.

Naast het verkopen van je huidige woning en het kopen van een volgende woning, kun je ook je huidige woning aanhouden en er een tweede huis of recreatiewoning bijkopen. Je verhoogt je hypotheek in dat geval verhogen met het bedrag dat je aan overwaarde hebt. Uiteraard is dit alleen mogelijk als je de hogere maandlasten van de nieuwe hypotheek op een verantwoorde manier kunt dragen. Daarnaast is het mogelijk de tweede woning als onderpand voor een hypotheek te gebruiken. Ik laat je graag zien wat er bij jou mogelijk is.

Of je nu een aanbouw aan je huis wilt realiseren, de tuin wilt aanpakken of droomt van een nieuwe keuken, het kan interessant zijn om je overwaarde in te zetten voor de verbouwing van je huis. Als je voldoende overwaarde hebt, kun je mogelijk je hypotheek verhogen en het geld dat vrijkomt laten storten in een bouwdepot. Je hypotheek verhogen doe je door een tweede hypotheek af te sluiten of door over te sluiten.

Het is mogelijk om de overwaarde op je woning te gebruiken om je huidige consumptieve schulden af te lossen. Omdat je voor dit soort leningen vaak een hoge rente betaalt, kan het verhogen van je hypotheek, een tweede hypotheek of een opeethypotheek verstandig zijn. Als je voor één van deze drie opties kiest, is de rente vaak een stuk lager dan de rente die je betaalde voor je schulden. Het is wel goed te weten dat je de rente voor dergelijke leningen niet fiscaal kunt aftrekken, tenzij deze zijn gebruikt voor de eigen woning.

Het is voor starters op de woningmarkt moeilijk om een woning te bemachtigen. Je kunt je overwaarde daarom ook gebruiken om je (klein)kind aan een huis of hypotheek te helpen. Dit doe je door de overwaarde te gebruiken voor een lening of een schenking. Houd er wel rekening mee dat dit invloed heeft op jouw eigen hypotheekmogelijkheden voor de toekomst. Het is daarom verstandig om je hier eerst uitgebreid over te laten adviseren.

Ga jij bijna met pensioen en wil je meer financiële ruimte? Dan kun je de overwaarde van je woning hiervoor benutten met een verzilverhypotheek. Dat is een hypotheekproduct voor senioren die meer financiële ruimte willen creëren. Bijvoorbeeld om hun pensioen aan te vullen of om hun (klein)kinderen financieel te ondersteunen. Daarnaast kan de overwaarde ook worden ingezet om je woning levensloopbestendig te maken. Denk bijvoorbeeld aan het installeren van een traplift, je woning drempelloos maken of energiebesparende maatregelen toepassen. Om de overwaarde te kunnen verzilveren, zijn het inkomen, de woningwaarde en de restant hypotheekschuld van belang.

Is je hypotheekschuld kleiner geworden ten opzichte van de waarde van je woning? Dan loopt je geldverstrekker minder risico en kom je mogelijk in aanmerking voor rentekorting. Je geldverstrekker kan jou in dat geval in een lagere risicoklasse plaatsen met een lagere rente. Op die manier bespaar je op je maandlasten. Houd er rekening mee dat niet alle geldverstrekkers de rente automatisch aanpassen, daar moet je soms zelf achteraan gaan.

Je kunt je overwaarde ook (deels) opnemen om ermee te doen wat jij wilt. Denk bijvoorbeeld aan het kopen van een nieuwe auto of een rondreis maken in een ver land. Niet alle geldverstrekkers werken hieraan mee. Vaak kun je maar tot 80% van de waarde van je woning overwaarde opnemen. Het is verstandig om goed na te denken over het lenen van geld voor consumptieve uitgaven. Zeker als je het uitgeeft aan vluchtige dingen, zoals een auto die al snel minder waard wordt. Je zit namelijk toch weer voor dertig jaar aan een hypotheek vast. Daarnaast is de rente die je betaalt over de opname van je overwaarde niet fiscaal aftrekbaar.

Stel je gaat je woning verkopen om vervolgens (weer) te gaan huren. In dat geval wordt de eventuele overwaarde van je woning belastingvrij aan jou uitbetaald. Dit geld kun je op je spaarrekening zetten of beleggen, maar je bent ook vrij om dit geld uit te geven hoe jij dat wilt. Als je ervoor kiest om de overwaarde op je spaarrekening te zetten, moet je wel rekening houden met eventuele vermogensbelasting. Je mag tot € 57.000 (2023) belastingvrij op je spaarrekening hebben staan. Heb je meer dan dat gespaard? Dan betaal je vermogensbelasting. Voor partners betekent dit dus dat je in totaal een bedrag van € 116.000 (2023) belastingvrij op je spaarrekening mag hebben. Hoe hoger je boven het belastingvrije vermogen uitkomt, des te hoger het percentage dat je aan belasting betaalt. Als peildatum geldt het vermogen dat je op 1 januari hebt.